Ten wpis, to odpowiedź na pytanie zadane przez jednego z czytelników bloga.

Jak można przekazać prawo do tantiem z ZAiKSu osobie, która zamówiła u mnie utwór, ale tylko na pewien określony czas?

Tantiemy to wynagrodzenie za korzystanie z utworu wypłacane przez organizacje zbiorowego zarządzania (np. ZAiKS). Należą się tej osobie, która „ma” majątkowe prawa autorskie do utworu.
We wpisie „Jak zatrzymać tantiemy” szczegółowo opisałam co to są tantiemy i skąd się biorą.

Tak więc, jeżeli chcemy przekazać prawo do tantiem zamawiającemu utwór, najprościej przenieść na niego autorskie prawa majątkowe na odpowiednich polach eksploatacji. Zamawiający, jako następca prawny autora, będzie upoważniony do otrzymywania od ZAiKS tantiem za nadania radiowe i TV.

Tylko nabywcy, którzy są jednocześnie wydawcami, mogą powierzyć ochronę nabytych praw ZAiKSowi i to tylko, jeżeli w umowach wydawniczych nie nabywają praw w pełnym zakresie, tylko w 50 %. Wtedy mogą oni pobierać 50 % tantiem za korzystanie z utworu także na innych polach eksploatacji (np. publiczne wykonania, odtworzenia). Pozostałe 50 % otrzymuje twórca.

Przeniesienie na czas określony lub nieokreślony

Chociaż w Wikipedii przeczytacie, że umowa przeniesienia praw autorskich może być podpisana na czas określony lub nieokreślony, to nie jest to prawda.

Dlaczego? Aby to wyjaśnić muszę umieścić tu trochę bardzo prawniczych dywagacji. Jak ktoś wierzy mi na słowo i nie potrzebuje uzasadnienia – można przejść do następnego akapitu 😉

Przeniesienie praw jest czynnością rozporządzającą. Jest definitywne. Zbywca traci prawa na rzecz nabywcy. Nabywca może z utworu korzystać oraz rozporządzać prawami do niego na polach eksploatacji wskazanych w umowie. Oznacza to, że nabywca może przenieść prawa autorskie na inną osobę. Umowa przeniesienia praw nie jest zobowiązaniem o charakterze ciągłym, które można zawrzeć na określony albo nieokreślony czas i wypowiedzieć (tak jak to jest w przypadku umowy licencyjnej). Jest czynnością jednorazową.

Może umowa licencyjna?

Umowa licencyjna może być udzielona na określony czas, ale nie uprawnia ona licencjobiorcy do otrzymywania tantiem. Prawa pozostają bowiem nadal u twórcy. W związku z tym twórca zgłasza utwór i ma prawo do tantiem.
Jeżeli chcecie przeczytać więcej na temat tego czym różni się licencja od przeniesienia praw zajrzyjcie ponownie do wpisu „Jak zatrzymać tantiemy”.

Termin końcowy

W tej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest zastrzeżenie w umowie terminu końcowego, po którym skutki przeniesienia praw autorskich ustają. Termin to zdarzenie przyszłe i pewne. Może być określony jako konkretna data albo okres czasu (np. 2 lata od momentu przyjęcia utworu).

Wprowadzając termin końcowy dobrze też zobowiązać nabywcę do tego, by nie przenosił praw autorskich na inne osoby. Pozwala na to wprost prawo autorskie.

Co się stanie po upływie terminu końcowego wskazanego w umowie? Ustają skutki przeniesienia praw autorskich. Prawa „automatycznie” wracają do twórcy.

Jeżeli czegoś nie rozumiecie lub macie wątpliwości związane z tematem tego wpisu – dopytujcie w komentarzach 🙂

Jeżeli interesują Was inne zagadnienia – zadajcie mi pytanie za pomocą tego formularza. Pozwoli mi to poruszać na blogu tematy aktualne i Wam potrzebne!

komentarzy 9