Dzisiaj porcja odpowiedzi na zadane przez Was pytania o:

• udostępnianie utworów na Facebooku,
• wykorzystywanie print screenów w artykułach,
• prawo przedruku artykułów w internecie.

1. Udostępnianie utworów na Facebooku.

Jestem amatorem, początkującym muzykiem i w niedalekiej przyszłości chciałbym założyć stronę na Facebooku i tam udostępniać swoje utwory do odsłuchania. Zastanawia mnie jednak czy moja twórczość będzie w jakiś sposób chroniona?Czy jakaś osoba może wykorzystać mój utwór np. przypisując go sobie lub przerobić na swój sposób?

Facebook, to portal społecznościowy, który nie ma standardowej funkcji przechowywania plików muzycznych. Na swojej osi czasu można jedynie umieścić link prowadzący do strony, która to umożliwia (najczęściej YouTube, Vimeo lub własna strona internetowa). W ramach Facebooka dalsze udostępnianie, to przekazywanie dalej linka, nie samego pliku. A linkowanie do legalnego źródła jest dozwolone (tutaj na marginesie tylko zaznaczę, że dopuszczalność linkowania to obecnie gorący temat w debatach prawnoautorskich, ale to materiał na osobny wpis).

Twórca ma prawo udostępnić swój utwór w internecie. Jednak fakt, że utwór jest dostępny w internecie nie oznacza automatycznie, że twórca traci do niego prawa, albo że od tego momentu użytkownicy internetu mogą dowolnie korzystać z utworu. Nadal prawo do decydowania o każdym sposobie korzystania z utworu ma twórca. Autor ma też niezbywalne prawo do bycia oznaczanym jako twórca utworu.

Regulaminy poszczególnych serwisów umożliwiających przechowywanie plików mogą trochę inaczej regulować tę kwestię. Zawsze warto go zatem przeczytać. Można też skorzystać z licencji creative commons i w ten sposób szerzej zakreślić zakres dozwolonego korzystania z utworu.

Odpowiadając bezpośrednio na pytanie:

Umieszczenie utworów w internecie  nie oznacza, że każda osoba może dowolnie wykorzystywać utwór. Bez zezwolenia twórcy można korzystać z chronionych utworów tylko w ramach dozwolonego użytku osobistego i publicznego. Poniżej będzie co nieco o dozwolonym przedruku i cytacie. W innym wpisie można przeczytać o dozwolonym korzystaniu z utworów podczas zajęć.

W żądnym przypadku inna osoba nie może przypisać sobie autorstwa utworu. Jest to plagiat.

Każdy może przerobić utwór, ale  na użytek osobisty. Rozpowszechnianie (czyli na przykład umieszczenie w internecie) twórczej przeróbki bez zgody autora to co do zasady naruszenie autorskich praw osobistych.

2. Wykorzystywanie print screenu (zrzutu ekranu) w artykule.

Jak wygląda sytuacja z print screenami z klipów umieszczonych w sposób legalny (np. oficjalne kanały) i umieszczanie ich jako miniatura do artykułu? Czy mogę sobie na to pozwolić?

Print screen z klipu może stanowić chroniony fragment tego utworu audiowizualnego. Aby umieścić go w artykule trzeba to zrobić w ramach prawa cytatu. By było to zgodne z prawem trzeba spełnić następujące warunki:

• utwór, z którego pochodzi print screen musi być już wcześniej udostępniony publicznie,
• umieszczenie go w artykule musi służyć jednemu z następujących celów: nauczania, analizy krytycznej, wyjaśniania lub musi być uzasadnione prawami gatunku twórczości,
• trzeba dokładnie podpisać zdjęcie – podać tytuł, autorów klipu oraz źródło, z którego klip pochodzi.

Odpowiadając konkretnie na pytanie:

Umieszczenie w artykule miniatury print screenu z dostępnego publicznie klipu jest dozwolone, jeżeli służy wyjaśnianiu, analizie krytycznej, nauczaniu  lub jest uzasadnione prawami gatunku twórczości, do której należy artykuł (na przykład parodia, pastisz). Zawsze trzeba pamiętać o oznaczeniu twórców i tytułu klipu oraz źródła, z którego klip pochodzi.

3. Prawo przedruku i prawo cytatu.

Tworzę stronę o syntezatorach. Czy mogę wykorzystać w całości artykuły z nieistniejącego od paru lat miesięcznika?

To, że miesięcznik już nie istnieje, nie ma znaczenia. Prawa do artykułu wygasają dopiero 70 lat po śmierci autora. Są to więc materiały chronione.

Jest jednak dozwolony użytek publiczny, a w ramach niego prawo cytatu i prawo przedruku.

Cytat,  to wklejenie fragmentu artykułu lub drobnego artykułu w całości do własnego tekstu, zawsze w celu wyjaśniania, nauczania, analizy krytycznej lub w celu uzasadnionym prawami gatunku twórczości (szerzej na ten temat w odpowiedzi na pytanie o print screen, które znajdziecie powyżej).

Przedruk pozwala prasie, radiu i TV umieszczać w internecie w celu informacyjnym:

• sprawozdania o aktualnych wydarzeniach,
• aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne, chyba że zostało wyraźnie zastrzeżone, że ich dalsze rozpowszechnianie jest zabronione,
• aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie,
• krótkie wyciągi ze sprawozdań i artykułów,
• przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych,
• mowy wygłoszone na publicznych zebraniach i rozprawach, nie upoważnia to jednak do publikacji zbiorów mów jednej osoby,
• krótkie streszczenia rozpowszechnionych utworów.

W przypadku przedruku aktualnych artykułów, wypowiedzi i fotografii reporterskich i tak twórcy należy się prawo do wynagrodzenia (nie trzeba pytać o zgodę, ale trzeba zapłacić).

Odpowiadając konkretnie na pytanie:

Umieszczenie całych nieaktualnych artykułów na temat syntezatorów na własnej stronie internetowej nie mieści się w prawie przedruku. Trzeba zapytać o zgodę uprawnionego z tytułu majątkowych praw autorskich do artykułów.

Brak komentarzy